Zimowy zmierzch (1956)

reżyseria: Stanisław Lenartowicz
czas trwania: 87′

Lata pięćdziesiąte. Małe prowincjonalne miasteczko pogrążone w sennej, leniwej atmosferze. Brak jakichkolwiek perspektyw na odmianę losu mieszkańców wywołuje w nich stan chronicznej chandry. Mężczyźni czas spędzają głównie w knajpie. Jedyną rozrywką jest słuchanie płyt gramofonowych
i wspomnień najstarszych mieszkańców. Do rangi wydarzenia urasta powrót z wojska Józka Rumszy – syna starego kolejarza – który przywozi ze sobą żonę Zosię, choć czekała na niego wierna Celinka. Jest to naruszenie lokalnego prawa, ale nikogo nie stać na odruch potępienia. Dla starego Rumszy czyn syna jest niewytłumaczalną podłością, zarazem końcem pewnej obyczajowości.

W poczuciu winy kolejarz zamyka się w sobie, znacznie ogranicza kontakty towarzyskie i coraz częściej odwiedza cmentarz. Józek, nie mogąc pogodzić się z ojcem, wraz ze spodziewającą się dziecka Zosią opuszczają miasteczko. W ich ślady idzie też Celinka.

W momencie premiery słów uznania doczekał się jedynie autor zdjęć za malarskie walory obrazu; reżysera atakowano za nadmierny symbolizm i „barokową rekwizytornię”, tworzące obraz prowincji.

Zagubione uczucia (1957)

reżyseria: Jerzy Zarzycki
czas trwania: 75′

Jeden dzień z życia pracownicy Nowej Huty, kobiety opuszczonej przez męża, która jako przodownica pracy wybrała karierę działaczki związkowej. Stańczakowa nie zdaje sobie sprawy, jak ogromną cenę płaci jej troje dzieci praktycznie pozbawionych życia rodzinnego. Najstarszy syn Adam pomaga w domu, ale proza życia codziennego wywołuje w nim bunt kończący się ostrym starciem z matką i ucieczką. Adam wiąże się z paczką nowohuckich chuliganów, z którymi, po wypiciu kilku butelek owocowego wina, wywołuje awanturę w tramwaju kończącą się pobiciem motorniczego.

Czarny dramat społeczny nawiązujący poetyką i tematyką do włoskiego neorealizmu. Film będący fabularnym łącznikiem między czarną serią dokumentalną z warszawskiej WFD a literaturą pokrewną pamiętnemu Poematowi dla dorosłych Adama Ważyka (sierpień 1955).