Przygoda na Mariensztacie (1953)

rezyseria: Leonard Buczkowski
czas trwania: 93′

Zespół muzyczny ze Złocienia przyjeżdża na wycieczkę do Warszawy. Solistka Hanka Ruczajówna wyrusza samotnie na zwiedzanie odbudowującej się stolicy. Wieczorem na Mariensztacie poznaje Janka. Rodzi się między nimi miłość od pierwszego wejrzenia, o której dziewczyna nie może zapomnieć po powrocie do rodzinnej wsi. Wiosną przyjeżdża do stolicy, uczy się murarskiego fachu i usiłuje odnaleźć chłopaka. Wreszcie dostrzega go na plakacie. Mimo trudności stawianych przez majstra Ciepielewskiego, nie uznającego kobiety z kielnią, dzięki pomocy odnalezionego ukochanego, zatrudnia się w jego brygadzie, później – w zespole murarek pracujących przy odbudowie pałacyku na dom murarza. Źle podłączona woda powoduje powódź w wyremontowanym budynku, i to na kilka godzin przed jego uroczystym otwarciem. Wszystko jednak kończy się dobrze. Hanka i Janek mogą się cieszyć swoją miłością i młodością.

Komedia o walorach dokumentu, rejestrującego entuzjazm towarzyszący odbudowie Warszawy, ale propagandowo polukrowanego. Pierwszy polski film barwny.

Celuloza (1953)

reżyseria: Jerzy Kawalerowicz
czas trwania: 120′

Bezrobotny, bezdomny Szczęsny opowiada dziewczynie historię swego życia. Wraz z ojcem budował drewniane domki dla prywatnego przedsiębiorcy, który usiłował ich oszukać. W domu panowała nędza, z niedożywienia Szczęsny zaczął tracić wzrok. W poszukiwaniu pracy wyruszyli do Włocławka, zwanego wśród bezrobotnych „Ameryką”, ale i tam nie mają na co liczyć.

Na zebraniu chadeckiego związku zawodowego Szczęsny broni księdza przed pobiciem przez socjalistów i dzięki temu, za protekcją duchownego, obaj z ojcem dostają pracę w tartaku. Przyłącza się do nich cwaniak Korbal; życie rodziny nieco się stabilizuje. Szczęsny jest świadkiem zabójstwa popełnionego przez bezrobotnego. Bojąc się procesu, wyjeżdża do Warszawy, gdzie pracuje w warsztacie stolarskim Czerwiaczka. Romans z majstrową zmusza chłopaka do odejścia z warsztatu. Otrzymuje powołanie do wojska, gdzie nie ma lekkiego życia jako czerwony. Po zakończeniu służby dostaje pracę w kasie chorych jako łapacz nie zarejestrowanych pomocy domowych. Ranek kończy opowieść Szczęsnego. Odprowadza dziewczynę na dworzec i dla zachęty otrzymuje od niej „Czerwony Sztandar” mający popchnąć chłopaka na nowe, świadome drogi działalności.

Pierwsza część (cz. II – Pod gwiazdą frygijską) proletariackiej epopei zrealizowanej w duchu neorealistycznym, czarnej, ale ze słusznym propagandowo zakończeniem.