Rękopis znaleziony w Saragossie (1964)

Początek filmu jest cudzysłowem: zapowiada, że świat przedstawiony w filmie nie będzie światem serio. Podczas kampanii napoleońskiej w Hiszpanii w Saragossie dochodzi do spotkania oficerów wrogich sobie stron. Nad znalezionym wspaniałym rękopisem odkładają broń i pogrążają się w pasjonującej lekturze. W ten sposób wchodzimy w fantasmagoryczny, niezwykły świat powracającego czasu, krzyżujących się wątków i pytań filozoficznych.

Oficer gwardii walońskiej – Alfons van Worden – wybiera się do Madrytu, obierając najkrótszą drogę przez góry Kastylii, ale spotyka go cała seria niezwykłych przygód. Alfons kilkakrotnie powraca do punktu wyjścia, do tajemniczej oberży i jej upiornego otoczenia, by przez kolejne opowiadania znów przemierzać znane mu rejony czasu i przestrzeni, za każdym razem wypełnione innymi postaciami, widziane z innej perspektywy.

Jeden z najbardziej oryginalnych filmów polskich – wizja świata chaotycznego, nieuporządkowanego, będącego metaforą przypadkowości ludzkiego losu, pozbawiona racjonalistycznego klucza. Film zyskał uznanie za granicą, szczególnie w Hiszpanii i we Francji, gdzie krytyka delektowała się jego nowatorską poetyką, korespondującą – mimo kostiumu – z nowofalową estetyką kina, jak również bogactwem propozycji intelektualnych.